Bericht
118 van het forum.
23 mei
2017.
Als een van de aanstichters van het plan om de Aleh in de
toekomst per email te versturen, zag ik met genoegen dat het algemene idee van
kostenbesparing inzake drukken en verzenden van het blad is overgenomen door het
HB van de IOH. De achtergrond ervan was dat door dit plan de contributie van de
IOH verlaagd zou kunnen worden. Echter in de enquete rees een probleem met de
vraagstelling – als er geen direct financieel voordeel aan verbonden is voor
het IOH-lid, dan is er ook geen reden om de Aleh voortaan niet meer gewoon per
post thuis te blijven ontvangen, zelfs wat minder mooi uitgevoerd (zwart/wit).
De aangeboden keus is nauwelijks relevant als het opsturen per post niet iets
duurder blijft dan de ontvangst per email, dus dat laatste moet een beetje
aantrekkelijker gemaakt worden d.m.v. een kleine bonus. De resultaten van de huidige
enquete zullen dus geen goed antwoord geven op de originele vraagstelling en op
deze manier blijft er een topzware neiging naar verzending per post als dat als
equivalent wordt aangeboden. Zodoende blijft de besparing voor de IOH miniem
met iets verminderde drukkosten en porti die gelijk blijven. Zonde van de
verspilde energie.
Eldad.
André Boers, die onder droevige omstandigheden in Amsterdam verblijft, kon
de boekpresentatie en bijbehorend symposium van de heruitgave van "De
Geschiedenis van de Joden in Nederland" gisteren bijwonen. Hij was bereid
om daarover een verslag te schrijven voor het forum, dat hierbij, met onze
dank, verschijnt:
Gistermiddag
vond in de snoge (de Portugese synagoge) in Amsterdam de presentatie plaats van
Geschiedenis van de joden in Nederland. Het Menasseh ben Israel
Instituut en uitgeverij Balans brachten dit standaardwerk opnieuw op de markt.
Reeds
eerder verschenen drie boeken met dezelfde titel, de eerste editie stamt uit de
19de eeuw en de laatste, onder redactie van J.C.H.Blom, R.G.Fuks-Mansfeld en
I.Schöffer, uit 1995.
Het
nieuwe boek staat onder redactie van Hans Blom (Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie),
David Wertheim (Menasseh Ben Israel Instituut), Hetty Berg (Joods Historisch
Museum) en Bart Wallet (Universiteit van Amsterdam en Vrije Universiteit).
Er zijn,
in vergelijking met het boek van 1995, een aantal nieuwe hoofdstukken
bijgeschreven, met name over de 18e eeuw, de 19e eeuw en over de na-oorlogse
periode.
Voorafgaand
aan de presentatie vond een symposium plaats onder voorzitterschap van
professor Emile Schrijver, directeur van het Joods Cultureel Kwartier.
De
hoogleraren Karin Hofmeester, Evelien Gans, Judith Frishman en Bernard
Wasserstein belichtten de nieuwe uitgave. En zo stonden dan op de Bima van de
Snoge, de een na de ander, drie vrouwen om hun geleerde mening te delen met het
publiek. Op zich een niet alledaags gezicht in deze synagoge. Des te
frappanter, omdat – verrrasender- en teleurstellenderwijs - de rol van de
joodse vrouw in deze nieuwe uitgave ernstig onderbelicht blijft. Dat valt op te
meer omdat het boek wel degelijk aandacht schenkt aan de integratie van de
joden in Nederland door de eeuwen heen. Maar de integratie van de vrouw binnen
deze gemeenschap komt niet aan bod. En dat anno 2017 ! Ter illustratie: terwijl
in het boek vele prominente joden de revue passeren, wordt de naam van de meest
bekende Nederlander in de geschiedenis van de Nederlandse joden , een vrouw,
zelfs niet eenmaal genoemd. En dat terwijl haar dagboek in meer dan 70 talen
vertaald werd.
Het
eerste exemplaar werd, in aanwezigheid van meer dan 300 geïnteresseerden, uitgereikt aan professor
Ernst Hirsch Ballin, voormalig Minister van Justitie. Hirsch Ballin sprak onder
meer over de gelijkenissen, die hij meent te herkennen tussen de rooms
katholieke kerk en de synagoge. Zijn moeder was rooms katholiek, zijn vader
joods en overlevende van Buchenwald. Hirsch Ballin spreekt steeds meer in het
openbaar over zijn joodse afkomst.
Ook deze
nieuwe uitgave van de Geschiedenis van de joden in Nederland mag
gerekend worden tot een van de belangrijke standaardwerken op dit gebied. U
kunt het bestellen bij het Centrum voor Onderzoek naar de Geschiedenis van de
Nederlandse joden in Jeruzalem. Email: dutchjew@mail.huji.ac.il tegen betaling van € 49,95
+ portokosten (nader te bepalen en afhankelijk van het aantal exemplaren dat in
totaal besteld wordt door in Israël woonachtige geïntereseerden).
André L. Boers
Geschiedenis
van de joden in Nederland, redactie; H.Blom, D.Wertheim, H.Berg en B.Wallet, uitgeverij Balans, 620
pgs, € 49,95 + portokosten.
Joods Werkdorp Slootdorp – Nieuwesluis.
Het Joodse Werkdorp Wieringermeer werd in 1934 door de Stichting Joodse arbeid geopend in de net drooggelegde
Wieringermeer. Jonge Joodse jongeren, vluchtelingen uit hoofdzakelijk
nazi-Duitsland en Oostenrijk, kregen er nabij Slootdorp o.a. een
agrarische opleiding die nuttig zou zijn als zij zich in het toenmalige
Mandaatgebied Palestina zouden vestigen. Velen gingen daar ook naartoe.
Anderen vestigden zich in de Verenigde Staten, Australië of in
Zuid-Amerika. Er waren ook die er voor kozen om in Nederland te blijven.
Ten noorden van de Nieuwersluizerweg lag het gemeenschapsgebouw met de
woonbarakken erbij en ten zuiden lag de Oostwaarderhoeve, de ‘boerderij’.
In totaal verbleven hier van 1934 t/m 1941 zo’n 750 tot 900 jongeren.
Er is een Stichting opgezet om dit dorp te behouden voor het nageslacht.
Voor meer informatie: www.joodswerkdorpslootdorp.nl en https://www.geef.nl/doel/joodswerkdorpslootdorp.